Қазис Тоғызбаев 2008 жылғы қыркүйектен бастап өмірінің соңына, яғни 2021 жылғы 28 ақпанға дейін Азаттықтың Алматыдағы тілшісі ретінде еңбек етті. Азаттыққа дейін оппозициялық "Сөз" және "Азат" газеттерінде, kub.info сайтында тілші болған.
Үшаралдағы шекарашылар жасағының бақылау бекетінде (КПП) болдық. Осыдан 40 жыл бұрынғы совет армиясын көргендей әсер алдық. Маусымның 10-ы Алматы облысының Алакөл ауданында Арқанкергенде опат болған екі шекарашыны туыстары жер қойнына тапсырды.
Тіркелмеген «Алға» оппозициялық партиясының жетекшісі Владимир Козлов пен оппозициялық саясаткер Серік Сапарғали Ақтау қаласындағы түрмеде отыр. Владимир Козлов тергеу орындарында өзінің кінәсін дәлелдейтін тура айғақтар жоқ екенін айтады.
Азаматтық белсенді Вадим Курамшиннің ісіне байланысты сот отырысының соңғы екі күніне алқабилер қатысқан жоқ. Қорғаушылардың судьяны ауыстыру жөніндегі өтініші орындалмады.
Маңғыстау облысы Жаңаөзен қаласының соты 24 мамыр күні «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» және «Компания Мұнай Экология» компанияларының бұрынғы үш топ-менеджерін соттады. Бірақ бұл оқиға ақпарат құралдарына 26 мамырда ғана белгілі болды.
Бұрынғы саяси тұтқын Ермек Нарымбаев Азаттық радиосына берген сұхбатында абақтыда өткен күндері жайлы әңгімелеп, Қазақстан түрмелерінің бүгінгі жай-күйі туралы ойларымен бөлісті.
Адам құқықтары жөніндегі қазақстандық бюроның бұрынғы директоры, наурыз айында түрмеден шыққан Евгений Жовтис Азаттық тілшісіне абақтыда бастан кешкен оқиғаларын айтып берді.
Жаңаөзен оқиғасына байланысты оппозициялық саясаткер Серік Сапарғалиға «әлеуметтік араздықты қоздырды» деген айып тағылды. Әріптестері оны шындық үшін күресіп жүрген азамат деп біледі. Прокурор Әсет Батыршаев «адамшылыққа қарсы қылмыс жасады» деп айыптаған Серік Сапарғали сәуірдің аяғында 60 жасқа толады.
Шенеуніктерге арналып Қазақстанда құрастырылған люкс-класс көліктің Астанадағы тұсаукесер рәсімін жергілікті бұқаралық ақпарат құралдары «технологиялық жетістік» деп сипаттады. Алматыда бұдан 15 жыл бұрын «Тұлпар» автокөлігін құрастыратын цех та осындай салтанатпен ашылған еді. Қазір сол «Тұлпар» да, оны құрастыратын завод та жоқ.
Жаңаөзенді зор қарқынмен қалпына келтіріп жатыр. Қала бойынша бірінші болып «Нұр Отан» партиясының ғимараты жөнделді. Бірақ бұдан да ертеректе, 22 желтоқсан күні, президент Нұрсұлтан Назарбаевтың Жаңаөзенге келерінен бұрын оның суреті басылған, жартылай өртенген билборд жаңартылды.
Жаңаөзен оқиғасынан кейін полицияның халыққа оқ жаудырғаны туралы алғашқы видео Saule540 деген атпен Youtube сайтына шықты. Ол видео ұялы телефонға тұрғын үйдің терезесінен түсірілген еді. Полиция бұл үйдің тұрғындарын қатты қорқытып тастаған.
Жаңаөзен оқиғасы кезінде қаза болған адамдардың туыстары биліктің қорқытып-үркітіп отырғанын айтады. Олар жақындарының қазасына кінәлі адамдарды табуды, қайтыс болған туыстары үшін «лайықты төлемақы төлеуді» талап етеді.
Жалғасбай Ұзақбаевты Жаңаөзен оқиғасы кезінде жоғалып кеткен, ағайын-туғаны жасырмай іздеп жүрген жалғыз адам деуге болады. Азаттық тілшісі Жаңаөзеннен жоғалған туыстарын іздеген басқа ешкімді көрмеді. Ондай адамдарды Қазақстанның бас прокуратурасы да таппаған.
Абақтыда отырған саясаткер, тіркелмеген «Алға» партиясының жетекшісі Владимир Козлов науқас. Үкімет енді оппозициялық саясаткерді Жаңаөзен қаласының абақтысына апармақ. Ал ЕҚЫҰ-ның парламент ассамблеясы Владимир Козловты саяси тұтқын деп санайды.
Осы аптада Алматы қаласының Түрксіб аудандық соты Екпін Шардаровтың арызын қарай бастады. Шардаров мектепте оқып жүрген кезде 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасына қатысқанын, қудалау көргенін айтады.
2007 жылы қаңтардың 31-і «Нұрбанктің» екі менеджері - Жолдас Темірәлиев пен Айбар Хасенов жоғалып кетті. 2011 жылы мамырдың 17-сінде Қазақстанның бас прокуратурасы олардың мәйіттерінің табылғанын хабарлады.
Қазақ ССР КГБ-сының (мемлекеттік қауіпсіздік комитетінің) бұрынғы төрағасы Зақаш Камалиденов Азаттық радиосына сұхбат берді. Ол Жаңаөзендегі жағдайды Желтоқсан оқиғасымен салыстыра келіп, «1986 жылы халыққа қарсы бір оқ та атылмағанын» айтты.
Маңғыстау облысындағы Жаңаөзен қаласына барып қайтқан тәуелсіз комиссия мүшесі, оппозицияшыл саясаткер Зәуреш Батталова ұсталған және қамалған адамдардың туысқандарымен тілдесе алмағандарын айтты.
Жаңаөзенге барған тәуелсіз блогерлер тұтқындалған мұнайшылардың туыстарымен кездесіп, олардан сұқбат алды. Бұл сұқбаттар «Ютуб» сайтында жарияланды.
Тағы
